فصل سوگ

اندک اندک شوال 1380 ق . فرا رسید و بیمارى بر پیکر مرجع نود و سه ساله جهان اسلام پنجه افکند. بیمارى دشوارى که با دیگر رنجوریهاى استاد فقیهان تفاوت داشت . در چنین روزهایى گروهى از ارادتمندان به عیادتش شتافتند. استاد، که بسیار اندوهگین مى نمود، سر بلند کرد و گفت : خلاصه عمر ما گذشت ما رفتیم و نتوانستیم چیزى براى خود از پیش بفرستیم و عمل با ارزشى انجام دهیم .

یکى از حاضران گفت : آقا، شما دیگر چرا؟ بحمدالله این همه آثار نیک از خود برجاى نهاده اید شاگردان پرهیزگار تربیت کرده اید، کتابهاى پر ارزش به رشته نگارش کشیده اید. مسجدها و کتابخانه ها ساخته اید. ما باید چنین سخنى بر زبان رانیم .

فقیه پارساى شیعه فرمود: خلص العمل فان الناقد بصیر بصیر. (باید کردارت را خالصانه براى خدا انجام دهى زیرا او به همه چیز بیناست و از انگیزه هاى بشر آگاه است ). این سخن حاضران را بسیار تحت تاءثیر قرار داد.(9)

چند روز پس از این گفتگو پیکر استاد رنجورتر شد و سرانجام در سیزدهم شوال 1380 ه ـ.ق برابر با دهم فروردین 1340 ه ـ.ش ، براى همیشه چشم از جهان فرو بست و در مسجد اعظم قم ، که خود بنیاد نهاده بود، به خاک سپرده شد.(10)

--------------------------------------------------------------------

1. على دوانى، زندگانى زعیم بزرگ عالم تشیّع آیةاللَّه بروجردى، ص 185.

2 . همان، ص 186.

3 . اعیان الشیعه، ج 6، ص 94.

4 . على دوانى، زندگانى آیةاللَّه بروجردى، نشر مطهّر، ص 97؛ طبقات الرجال، ج 1، ص 15، مقدّمه.

5 . نهایة التقریر، ج 2، چاپ حکمت، قم، ص 3.

6 . خاطره از استاد معظم حضرت آیه الله حرم پناهى دام ظله .

7 . زندگینامه آیه الله بروجردى ، ص 94 ـ 93.

8 . مجله نور علم ، شماره دوازده ، آبان 1364، ص 87 ـ 89.

9 - 10. مجله نور علم ، شماره 12، آبان 1364، ص 98- 99 .