امامان اهل بیت (علیهم السلام) به خاطر محدودیت هاى بسیار که آنان را از هر سو احاطه کرده بود ، فرصت نیافتند تا عظمت هاى وجودى خود را ابراز کنند .

امام عصر ـ امید آخرین ( عج ) ـ با عنایت و لطف خداوندى ، فرصت خواهند یافت تا آفاق پر عظمت و چند بعدى خویش را به منصه ظهور رسانند ، همچنانکه نبى اکرم (صلى الله علیه وآله) و امامان اهل بیت (علیهم السلام) پیش از این تصویر کرده بودند .

بنابر آنچه یاد شد ، منش و روش و خلق و خوى مهدى منتظر ( عج ) ، و با ابعادى گسترده تر از آنچه در زندگى دیگر امامان اهل بیت (علیهم السلام) دیدیم خواهد بود .

در روایات بسیارى آمده است که دوران امام عصر ( عج ) پر از سخت گیرى و کشتار و خونریزى است ، حتى در بعض روایات آمده که خداوند متعال مهر و محبت را نسبت به دشمنان عنود از قلب مقدس امام ( عج ) بر مى دارد تا جایى که مردم مى گویند :

 . . . . لَیْسَ هَذا مِنْ آلِ مُحَمَّد ، لَوْ کانَ مِنْ آلِ مُحَمَّد لَرَحِمَ .

 . . . این از آل محمد نیست ، اگر از آل محمد بود رحم مى کرد .

ولى باید دانست که در زمان ظهور آن حضرت ، تمام نقاط در دست دشمن است و دشمن هم به شدت در برابر آن حضرت مقاومت مى کند ، امام صادق (علیه السلام)در این باره فرموده است :

  ... إنَّ قائِمَنا إذا قامَ ، إسْتَقْبَلَ مِنْ جَهلَةِ الناسِ أشَدَّ ممّا استَقْبَلَهُ رَسُولُ اللّه (صلى الله علیه وآله)مِنْ جُهّال الجاهِلیَّةِ . . . 

 . . . آنگاه که قائم ما قیام کند ، از مردمان نادان بدتر از آنچه پیامبر خدا از نادانان جاهلیت دید مى بیند . . .

 در این صورت امام عصر ( عج ) راهى جز توسل به جهاد و جنگ و قاطعیت انقلابى در پیش رو نخواهد داشت .

وقتى که مقاومت دشمنان قسم خورده و معاند درهم شکسته مى شود ، عدل ، رفاه ، صلح و امنیت پایدار همه جا را فرا مى گیرد .

آنچه در پى مى آید ، روایاتى است که مظهر اخلاق و سیره اصلاحى امام زمان ( عج ) در سطح جهانى و آفاق بلند انسانى است .

در خلقت و خو همچو پیامبر (صلى الله علیه وآله)

 . . . امیرمؤمنان على (علیه السلام) به حضرت حسین (علیه السلام) نگاهى افکنده ، فرمود :

 این فرزند من آقاست چنانکه پیامبر خدا او را آقا نامید و از صلب او مردى برخواهد آمد که هم نام پیامبر شماست ، در خلقت و خو به او مى ماند . . .

 عبداللّه بن عطا گوید : از امام صادق (علیه السلام) درباره سیرت مهدى ( عج ) پرسیدم که چگونه است ؟ فرمود :

 آنچه پیامبر (صلى الله علیه وآله) انجام داد انجام مى دهد . . . .

 ابن عباس از پیامبر (صلى الله علیه وآله) حدیث کرده که فرمود :

 نهمین آنان قائم اهل بیتم و مهدى امتم ، در شمایل و گفتار و کردار ، شبیه ترین مردم به من است . . .

 از احمد بن اسحاق بن سعد روایت است که از ابا محمد حسن بن على عسگرى (علیهما السلام) شنیدم که گفت :

خداى را سپاس که پیش از اینکه مرا از دنیا بیرون برد ، جانشین پس از مرا به من نشان داد که در خلقت و خوى شبیه ترین مردم به پیامبر خداست .

 کعب الاحبار از قول قتاده آورده :

المَهْدِیُّ خَیْرُ النّاسِ . . . مَحْبُوبُ الخَلائِقِ .

مهدى بهترین مردم است . . . محبوب مخلوقات است .

دادگرى و عدالت پرورى

به على بن موسى (علیهما السلام) گفته شد :

یابن رسول اللّه قائم شما اهل بیت کیست ؟ فرمودند : چهارم از فرزندان من ، فرزند سرور کنیزان ، خداوند با او زمین را از ستم پاک مى سازد و از هر ظلمى تطهیر مى کند . . . چون ظاهر شود ، زمین با فروغ خدایش تابناک گردد و میزان عدل را بین مردم برقرار کرده ، کسى به دیگرى ظلم روا ندارد .

على بن عقبه از پدر خود روایت مى کند که گفت :

چون مهدى به پا خیزد ، به داد فرمانروایى مى کند و جور در روزگارش برداشته گردد . . . و هر حقى را به صاحبانش بازمى گرداند . . .

در باب نص بر  امامان  دوازده گانه ، از امیرمؤمنان (علیه السلام) از پیامبر (صلى الله علیه وآله) آورده که فرمود :

 واپسین آنان ، نام او بر وفق نام من است ، ظهور مى نماید و زمین را پر از داد مى کند چنانکه پر از جور و بى داد بود . . .

 على (علیه السلام) از پیامبر (صلى الله علیه وآله) روایت کرده که فرمود :

منادى ندا در دهد : این مهدى است خلیفه خداوند ، از او پیروى کنید . زمین را پر از عدل و داد کند چنانکه پر از ظلم و جور شده بود ، آن زمان که هرج و مرج دنیا را در بر گیرد و برخى بر برخى دیگر شبیخون زنند ، نه بزرگان بر خردان رحم کنند و نه توانمندان بر ناتوانان مهر آورند . در این هنگامه است که خداوند بدو اذن خروج مى دهد .

امام جعفر بن محمد صادق (علیهما السلام) فرموده :

نخستین چیزى که از عدل قائم نمایان مى شود ، این است که ندا دهنده اى از طرف او ندا در مى دهد ، آنکه حج نافله دارد ، طواف و  استلام  حجر را به کسى که حج واجب دارد بسپارد .

در اینکه حضرت مهدى ( عج ) زمین را لبریز از دادگرى مى کند ، صدو بیست روایت وجود دارد .

صلح و امنیت

امیرمؤمنان (علیه السلام) فرمود :

 چون قائم ما قیام کند ، . . . دشمنى از دل هاى بندگان رخت بر مى بندد .

 امام محمد باقر (علیه السلام) فرموده است :

  وقتى سیصد و اندى از یاران امام بر سراسر جهان فرمانروا شوند  پیر زن ناتوان از شرق آهنگ غرب کند بى آنکه کسى او را باز دارد . . . .

  . . . على بن عقبه از پدر خود حدیث کرده است که : . . . اگر قائم قیام کند . . . راهها امن مى شود .