آفرینش طاووس

سخنى از امام درباره شگفتى‏هاى آفرینش طاووس: پدیده‏هاى آفرینش را بشگفتى بیافرید ، برخى را جاندار و برخى را بیجان ، گروهى را بى‏جنبش و گروهى را در چرخش و با نازک کاریهاى آفرینش براهینى روشن بر توانائى بى‏پایانش بر پا داشت بدانسان که خردها بزرگیش را پذیرفتند و در برابر فرمانش تسلیم شدند ، دلایل یگانگیش در گوشها آواز میدهند و ما را به پذیرش یکتائیش میخوانند .  
و پرندگان گوناگونى بیافرید که در شکافهاى زمین و دره‏هاى ژرف و ستیغ کوهها آشیان گیرند با پرهاى رنگارنگ و اندامهاى گونه‏گون که مهار فرمان او را بگردن دارند و با پر و بالهاى خویش در هواى گشاده و فضاى گسترده پرواز مى‏کنند و آنها را با همه شگفتیهائى که در آفرینش خود دارند بدون نمونه و نقشه قبلى بیافرید و بر استخوانهایشان پرده‏هائى از پوست و گوشت فرو کشید و برخى از آن پرندگان را بجهت سنگینى اندام از پرواز در اوج هوا باز داشت تا در نزدیکى زمین بپرواز آیند و پر و بال هر دسته را برنگى بیافرید و نگارهائى در آنها پدید آورد و با صنعت دقیق خویش هر یک را در قالب رنگى ریخت که رنگى دیگر در آن نیامیخت و طوقى رنگین بپرنده‏اى بخشید که از رنگهاى دیگر ممتاز گردید .  
و از شگفت‏انگیزترین آفریده‏هاى او طاووس است که پیکرش را در نهایت اعتدال بیاراست و رنگهایش را به نیکوترین گونه ، بنگاشت بالهایش را بهم پیوست و دمش را بدرازى کشید که چون بسوى جفتش روى آورد آن دم را چون چترى بگشاید و از آن سایبانى بر سرش بسازد ، همچون کشتیبانى که بادبان کشتى را بهر سوى بگشاید ، حیوانک برنگهایش مینازد و به آهستگى و فخر میخرامد تیغ بالهایش گویا از سیم خام است و بر پرهایش دایره‏هائى رنگین از طلاى ناب و پاره‏هاى زبرجد که اگر بالهایش را بگیاهان مانند کنى ، مثل دسته گلى رنگ برنگ است و اگر بجامه‏اى تشبیه کنى بمانند پارچه‏هاى پرنگار و قماش رنگین یمنى است و اگر بزیورها مانند شود همچون نقره‏هاى سپید گونه‏اى است که گوهرها بر صفحه مرصعش بدرخشد ، مستانه و شادمان میخرامد و بر دم و بالهایش مى‏نگرد و از زیبائى پیراهنش بقهقهه مى‏افتد و از رنگهاى زیبایش به خنده میآید ولى چون بپاهایش نگاه میکند بناله مى‏افتد و بانگ برمى‏آورد و میگرید ، گویا فریاد رسى میجوید و براى ناله‏هاى دردناکش گواهى میخواهد زیرا پاهایش باریک و زشت است مانند پاى خروسى که نه سپید و نه سیاه باشد و از ساقهایش خارهائى پنهان برآمده است .  
افسرى سبز رنگ و پرنقش و نگار بر فراز یالش برخاسته و برآمدگى گردنش بمانند ابریقى است زیبا و کشیده و بلند که تا زیر شکمش با رنگى سبز و تند کشیده شد همچون حریرى رنگین که بمانند آینه صیقل یافته ، گویا خود را بچادرى سیاه پیچیده که از بسیارى شادابى و خرمى سبز گونه است و از شکاف گوشش خطى بباریکى سر قلم بدرخشش گلى سفید کشیده شده که در متنى سیاه میدرخشد و از هر رنگى در پیکر خود بهره‏اى یافته و با شادابى به آن رنگها جلاء و درخشندگى داده است تا رنگها بهتر بجلوه افتد ، همچون شکوفه‏هائى پراکنده بدون آنکه از قطره باران و تابش آفتاب پرورش یافته باشد و گاه پرهایش میریزد و جامه‏اش از تن مى‏افتد و پى‏درپى پرهایش همچون برگهاى درخت مى‏ریزد ولى بجایش پر هائى دیگر میروید و چندان بر مى‏آید که بچهره نخستین باز میگردد ، بدانسان که با رنگهاى پیش اختلافى ندارد و رنگى در غیر جاى خویش پدید نمى‏آید .  
و اگر به یکى از موهاى نازک پرهایش نگاه کنى گاهى سرخ گلرنگ و گاهى سبز زبرجدى و زمانى زرد طلائى بنظر میآید ، پس چگونه دریافتهاى ژرف انسان را توان درک اینهمه شگفتى‏هاست و چگونه اندیشه‏ها میتواند بعمق اینهمه زیبائى فرو رود ؟ و یا زبان ستایش گران بتوصیف نظمهاى دقیقش بپردازد ؟ خیالها از درک کوچکترین جزئى از اینهمه زیبائى ناتوانست و زبانها از بیان اینهمه هنر مندى الکن .  
پس پاک است پروردگارى که خردها از ستایش یکى از آفریدگانش ناتوانند با اینکه این آفریده‏اى که در برابر چشمها جلوه میکند پدیده‏اى محدود است که از نقشها و نگارهائى ترکیب یافته و زبانها نتوانند بوصفش بپردازند و بشایستگى بشناختش نائل آیند .  
پس پاک است پروردگارى که پیکر جانورانى کوچک همچون مورچه و پشه و حیواناتى بزرگ همچون فیل و نهنگ را بیاراست و مقرر فرمود که هر جنبده‏اى که روحى در پیکر دارد بسرانجام مرگ رسد و نابودى فرجام کارش باشد