»» تواضع و دقّت علمی
شاید شما هم به این نکته برخورده باشید، افرادی که اهل دانش و داناییاند و در موضوعی کاملا اندیشیده و پژوهش کردهاند، در همان مورد هم بسیار با احتیاط و تواضع سخن میگویند. برعکس کسانی که درباره موضوعی اطلاعاتی عمومی و سردستی پیدا کردهاند با قطعیت و جزم سخن میگویند. شاخههای بیمیوه را دیدهاید که چگونه راست و سر به هوا ایستادهاند؟ و شاخههای پرمیوه که سر خم کردهاند و:
تواضع کند هوشمند گزین/ نهد شاخه پرمیوه سر بر زمین!
تازگی کتاب جدید دکتر محمد عابد جابری را میخواندم. این کتاب پس از مجموعه کتاب درجه اولی است که ایشان درباره <نقد عقل عربی> در دو دهه نوشتند. در سال 1982 جلد نخست این مجموعه با عنوان <تکوین العقل العربی> منتشر شد و در سال 2001 <العقل الاخلاقی العربی> جلد آخری بود که آن مجموعه را کامل کرد. ایشان چند سالی است که درباره قرآن مجید پژوهش میکنند. جلد نخست پژوهش ایشان، دو سال پیش منتشر شده است. عنوان کلی پژوهش ایشان <مدخل الی القرآن الکریم> است. جلد نخست این مجموعه به تعریف قرآن مجید اختصاص دارد <فی التعریف بالقرآن.> نکته مورد توجهم این است که نوآوری در اندیشه، ضرورت ندارد به تخریب مبانی دینی و ایمانی بینجامد. از این رو در پژوهش دکتر جابری نه سخنی از این است که قرآن مجید کلام پیامبر است و نه سخن از راه یافتن خطا در آیات مبین قرآن مجید است. علاوه بر آن شاهد تواضع نویسنده در ارائه نقد و نظر او هستیم. در همان آغاز کتاب نوشته است: <ما در سیر دیرپای فرهنگ خویش به یک نکته مهم دست یافتهایم و از آن بهره میبریم. هر گاه در این مسیر ما گامی به پیش میگذاریم، از ژرفا و گستره جهلمان بیشتر آگاه میشویم! ما به خواننده وعده نمیدهیم که بیش از پاسخهایی که نه قطعی هستند و نه نهایی چیزی عایدش شود. او با پرسشهایی مواجه میشود که ما بر اساس پیشینه تاریخی چنان پرسشهایی را مطرح کردهایم؛ پرسشهایی که بسیاری از آنها را گذشتگان ما درباره <ظاهر قرآن> مطرح کردهاند.( >ص: 23) در صفحه آخر کتاب همین تواضع جلوه دیگری پیدا کرده است. <در آغاز این بخش گفتم که آنچه وجه امتیاز پیامبر اسلام و کتاب (قرآن مجید) است، این است که معرفت دینی مبتنیبر اموری فراعقلانی و رازآمیز نیست. اما در اینجا میخواهم اعتراف کنم که رازی وجود دارد که عقل من نمیتواند ژرفای آن را درک کند. آن راز همان چگونگی نسبت شورانگیز و صمیمانه بین پیامبر محمدبن عبدالله و قرآن حکیم است.( >ص: 433) وقتی به همین عبارت که ترجمهاش را خواندید رسیدم، با خودم گفتم کاش فیلسوفان و متفکران ما هم که به مراتب در درجهای پایینتر از عابدجابری هستند! نه مثل او فلسفه غرب را میشناسند و نه فلسفه اسلامی را و نه مثل او به زبانهای متعدد تسلط کامل دارند، گوشه چشمی به تواضع و احتیاط او در بحث پیرامون قرآن مجید داشتند، تا سخنشان به تعبیر آیتالله منتظری در کتاب <سفیر حق و صفیر وحی>، <بهطور کلی درباره وحی که پایه ادیان الهی است هرگونه بیانی که از آن برداشت نادرستی شود- اگرچه چنان برداشتی مقصود صاحب آن بیان نباشد- برای برداشتکننده لغزشی را فراهم میآورد که یا به آن برداشت غلط معتقد میشود، آن را میپذیرد یا او را به کفر و فسق و مانند آن متهم مینماید و هر دو امری نامطلوب میباشد.( >ص: 19 و20) امیدوارم کتاب عابدجابری به دست صاحبنظران رسیده باشد و مهمتر از آن کتاب ترجمه شود تا پژوهشگران و دانشجویان ما ببینند که متفکرانی که آوازه جهانی دارند، درباره قرآن مجید و وحی با چه دقت و امانت و پشتوانه علمی و پژوهشی استواری سخن گفتهاند؛ سخنی که در نهایت شعله ایمان نسبت به پیامبر و قرآن را در جان ما فروزانتر میکند..
نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » سعید عبدلی ( دوشنبه 87/12/19 :: ساعت 2:56 عصر )
»» لیست کل یادداشت های این وبلاگ
مرنجان و مرنجعزاداری از سنت های پیامبر اکرم (ص) استسعادت ابدی در گرو اشک و عزاداری بر سیدالشهدا علیه السلامسبک زندگی قرآنی امام حسین (علیه السلام)یاران امام حسین (ع) الگوی یاران امام مهدی (عج)آیا شیطان به دست حضرت مهدی علیه السلام کشته خواهد شد؟ارزش اشک و عزا بر مصائب اهل بیت علیهم السلامپیوستگان و رهاکنندگان امام حسین علیه السلامامام حسین علیه السلام در آیینه زیارتپیروان مسیح بر قوم یهود تا روز قیامت برترند!نگاهی به شخصیت جهانی امام حسین «علیه السلام»[عناوین آرشیوشده]