فضیل که عارفى نامدار و تائبى واقعى و از رجال طریقت است شاگردى داشت که از برترین شاگردان او بود، هنگامى که دچار بیمارى شد و به بستر احتضار افتاد فضیل به بالینش آمد و مشغول خواندن سوره‏ى یس شد.

محتضر به فضیل گفت: استاد این سوره را مخوان، فضیل ساکت شد و به او گفت: بگو «لا إِلهَ إِلَّا اللَّهُ.»*

گفت نمى‏گویم به خاطر این که من از توحید بیزارم و در آن حال از دنیا رفت، فضیل از مشاهده‏ى آن وضع بسیار پریشان و بدحال شد، از کنار بستر شاگرد به خانه‏ى خود رفت و از خانه بیرون نیامد، تا در خواب دید شاگردش را به سوى آتش دوزخ و عذاب دردناک مى‏برند!

فضیل به او گفت تو برترین شاگرد کلاس درس من بودى، چه شد که معرفت را از تو گرفتند و با سوء عاقبت از دنیا رفتى؟!

شاگرد گفت من آلوده به سه خلاف بودم: اول سخن‏چینى و نمامى دوم حسد بردن به مردم، سوم دچار مرضى بودم که طبیب به من گفته بود سالى یک قدح شراب بنوشم تا بیمارى رفع شود، این سه کار خلاف مرا دچار عاقبت سوء کرد و به آن حال که دیدى از دنیا رفتم.

شیخ پس از نقل حکایت فضیل مى‏گوید: مناسب دانستم این روایت را در رابطه با مشروبات الکلى ذکر کنم: کلینى از ابوبصیر روایت مى‏کند که گفت: امّ خالد معبدیه بر حضرت صادق (ع) وارد شد در حالى که من خدمت آن حضرت بودم، عرضه داشت فدایت شوم مرا مشکلى در شکم بود، طبیبان عراق از من خواستند نوعى از شراب را با قاووت بخورم، ولى من از خوردن آن امتناع کردم و علت امتناعم این بود که مى‏دانستم شما از آن کراهت داشتید، دوست داشتم درباره‏ى آن‏ از خود شما بپرسم، آن حضرت فرمود: چه چیز تو ار از خوردن آن مانع شد؟ گفت اى پیشواى من، گردنبند طاعت تو را به گردن انداخته‏ام تا روز قیامت بگویم جعفر بن محمد مرا در شکل دادن زندگى امر و نهى نمود.

حضرت روى به من کرد و فرمود اى ابوبصیر آیا گوش به سخن این زن و مسائل او نمى‏دهى، سپس به امّ خالد فرمود: به خدا قسم تو را در خوردن یک قطره شراب اذن نمى‏دهم، همانا از خوردن آن پشیمان مى‏شوى هنگامى که جانت به گلو برسد و این مطلب را سه بار تکرار کرد، آنگاه فرمود: آیا دانستى چه گفتم؟!