در پایان هر نمازى سه سلام قرار داده شده، سلام بر پیامبر، سلام بر عباد شایسته که عبارت از انبیا و امامان علیهم السلام و اولیا و شایستگان ‏اند و سلام بر همه اهل اسلام از تمام ملائکه و عباد حقیقى حق.

در هر سه سلام، آنچه قابل توجه است، جنبه حضورى سلام شوندگان است.

«السلام علیک ایها النبى و رحمة اللّه وبرکاته، السلام علینا و على عباد اللّه الصالحین، السلام علیکم و رحمة اللّه و برکاته».

در سلام اول «علیک» و در سلام دوم «علینا» و در سلام سوم «علیکم» دلالت بر این دارند که نمازگزار واقعى، با رعایت شرایط ایمان و عمل و عبادت و اخلاق داراى مقام قرب معنوى نسبت به رسول اکرم صلى الله علیه و آله و عباد صالح و همه ملائکة اللّه و شایستگان از جن و انس شده و اکنون به خاطر رعایت آن شرایط در حضور همه آنان راه پیدا کرده و از باب ادب باید به آن بزرگواران سلام حضورى دهد و همین حضور و سلام، در حقیقت همان حصار امن الهى است و هر که وارد در این حصار شود از بلاى دنیا و عذاب آخرت در امان است.

به فرموده حضرت صادق علیه السلام در متن روایت: معناى سلام در دنباله هر نماز عبارت از امان است.

یعنى هر کس تمام اوامر حق و سنت پیامبر صلى الله علیه و آله را از سر خضوع و خشوع ادا کرده، تحصیل امنیت کرده و در این وادى از بلاى دنیا و عذاب آخرت مأمون خواهد بود.

در قرآن مجید آمده:

[الَّذِینَ آمَنُوا وَ لَمْ یَلْبِسُوا إِیمانَهُمْ بِظُلْمٍ أُولئِکَ لَهُمُ الْأَمْنُ وَ هُمْ مُهْتَدُونَ‏].

کسانى که ایمان آوردند و ایمانشان را به ستمى [چون شرک‏] نیامیختند، ایمنى [از عذاب‏] براى آنان است و آنان راه یافتگانند.

[إِنَّ الَّذِینَ یُلْحِدُونَ فِی آیاتِنا لا یَخْفَوْنَ عَلَیْنا أَ فَمَنْ یُلْقى‏ فِی النَّارِ خَیْرٌ أَمْ مَنْ یَأْتِی آمِناً یَوْمَ الْقِیامَةِ اعْمَلُوا ما شِئْتُمْ إِنَّهُ بِما تَعْمَلُونَ بَصِیرٌ].

مسلماً کسانى که معانى و مفاهیم آیات ما را از جایگاه واقعى ‏اش تغییر مى ‏دهند [و به تفسیر و تأویلى نادرست متوسل مى‏شوند] بر ما پوشیده نیستند. آیا کسى را که در آتش مى ‏افکنند، بهتر است یا کسى که روز قیامت در حال ایمنى مى ‏آید؟ هر چه مى ‏خواهید انجام دهید، بى ‏تردید او به آنچه انجام مى ‏دهید، بیناست.

بارى امروز که در دنیا هستید به اختیار خود هر چه مى‏خواهید انجام دهید که خداوند به تمام اعمال شما آگاه است.

[لا یَحْزُنُهُمُ الْفَزَعُ الْأَکْبَرُ وَ تَتَلَقَّاهُمُ الْمَلائِکَةُ هذا یَوْمُکُمُ الَّذِی کُنْتُمْ‏تُوعَدُونَ‏].

[در آن روز] آن بزرگ ترین ترس و واهمه آنان را اندوهگین نمى ‏کند و فرشتگان [با درود و سلام‏] به استقبالشان آیند [و گویند:] این است روز شما که شما را به آن وعده مى ‏دادند.

[مَنْ جاءَ بِالْحَسَنَةِ فَلَهُ خَیْرٌ مِنْها وَ هُمْ مِنْ فَزَعٍ یَوْمَئِذٍ آمِنُونَ‏].

آنان که کارهاى خیر و نیک [به آخرت‏] بیاورند، پاداشى بهتر از آن دارند و آنان در آن روز از هول و هراسى بزرگ ایمن‏ اند.

در هر صورت سلام نماز هم مانند رکوع و سجود و تشهّدش باید داراى حقیقت و صدق باشد، به سلام و امنیت حقیقى کسى مى‏ رسد که داراى ایمان و به طور حتم عمل صالح و اخلاق حسنه باشد، در غیر این صورت سلام، لفظ خشکى خواهد بود که نمازگزار با زبانش ادا مى ‏کند و قلب و روح و اعضا و جوارحش در آن شرکت ندارند و بر این سلام جوابى واجب نیست.

بیایید در مسیرى قرار بگیریم که اولًا تحصیل قرب حضور کنیم و ثانیاً سلام ما از طرف ملائکه و انبیا و عباد صالح بى‏ جواب نماند.