غریزه دوست خواهى و میل به معاشرت و رفاقت، حقیقتى است که حضرت حق در نهاد آدمى قرار داده است و رزق این غریزه و میل را بنا بر حکمت و مصلحتش در هر عصر و روزگارى مقرر فرموده است و آن انسان‏هاى والایى هستند که از ارزش‏هاى ملکوتى و صفات انسانى و نشانه‏هاى آدمى برخوردارند.

این ارزش‏ها و صفات و نشانه ‏ها و علائم در آیات قرآن مجید و روایات و معارف حقه اسلامیه بیان شده است و نسخه لازم در این زمینه به صورت جامع و کامل در اختیار همگان است.

معیارهایى که مى ‏توان در سایه آنها دوستان حقیقى و معاشران واقعى را شناخت عبارت است از:

ایمان به خدا و قیامت، عمل صالح، آگاهى و معرفت دینى، خلوص و اخلاص، مهربانى و مهرورزى، وقار و آرامش، دگر دوستى و دل سوزى، ادب و متانت، صفا و صمیمیت، راستى و درستى، امانت و صداقت، عفو و گذشت...

این‏ها و دیگر امورى که از همین مقوله است مجموعاً در تعبیر اهل دل عبارت از اخلاق حسنه است، که حضرت حق پیامبر اسلام صلى الله علیه و آله را در قرآن به آن ستوده است:

 [وَ إِنَّکَ لَعَلى‏ خُلُقٍ عَظِیمٍ‏].

و یقیناً تو بر ملکات و سجایاى اخلاقى عظیمى قرار دارى.

اخلاق حسنه- که مجموعه ‏اى از ارزش‏هاى ملکوتى و نشانه‏ هاى انسانى است- در هر کس باشد، شایسته و سزاوار است که مردم باب دوستى و رفاقت با او را باز کنند و با وى به معاشرت وهمنشینى برخیزند و حداقل ساعتى را در شبانه روز کنار او قرار گیرند و از انفاس قدسیه و منش انسانیه او بهره‏ مند شوند.