از مهم‏ترین و سودمندترین مسائل عالى اخلاقى و فضایل انسانى که مورّث راحت دنیا و آخرت و ضامن حفظ دین شخص و مولّد امنیّت باطن و سازنده سعادت دنیا و آخرت است مسئله با عظمت ورع مى‏باشد.

ورع، یعنى پارسایى و پاکدامنى و قدرتى که به توفیق حضرتِ حق از تکرار اجتناب از گناه و عصیان و خطا و اشتباه و دورى از محرمات در نفس پدید مى‏آید و آدمى در سایه این قدرت الهى با سرعتى غیر قابل تصور به سوى کمالات و فضایل حرکت کرده و به مقام قرب جانان مى‏رسد، لذت وصال معشوق را در نقطه قرب، با کام جان مى‏چشد.

چون ابر رحمت، ورع بر آسمان حیات جامعه سایه افکند، شیاطین و دشمنان درونى و برونى به ذلت و خوارى دچار مى‏شوند و جامعه از بسیارى از فتنه‏ها و عوامل بدبختى آسوده مى‏گردد و خانه ظلم به نفس و ظلم به خلق و ظلم به مقررات الهى، از بیخ ویران مى‏گردد.

بدون ورع، امید داشتن به رحمت حق عین بى‏انصافى و با نداشتن این سرمایه‏ عظیم الهى، راه یافتن به مقام ملکوت محال و با عریان بودن از این لباس قدسى، ورود به بهشت ممنوع است.

کلید ورع، حلّال تمام مشکلات است و بى‏ورع قفل و گره بر تمام کارهاست، ورع، نسیم الهى در جان عبد و بى‏ورعى، آتش شیطان در خرمن حیات آدمى است.

وقتى ورع و پارسایى و پاکدامنى و خویشتن‏دارى از گناه، حاکم بر زندگى شود، دشمنان خطرناکى چون: حسد، کبر، ریا، غرور، عجب، پلیدى، سوء ظن، مجادله، مجامله، سستى، سهل‏انگارى، بخل، زنا، ربا، ظلم، غصب، دزدى، قمار، شرک، کفر، دروغ، تهمت، غیبت و... از خانه حیات، فرار را بر قرار ترجیح مى‏دهند و فرارشان باعث مى‏شود حجاب‏هاى بین انسان و حق، مرتفع گشته و آدمى از طریق چشم دل به دیدار جمال و زیارت جلال، نایل شود.

تصور نکنید که دشمنان شما قوى هستند، شیاطین درونى و برونى از قدرت عارى‏اند و این حقیقتى است که قرآن مجید به آن ناطق است.

[فَقاتِلُوا أَوْلِیاءَ الشَّیْطانِ إِنَّ کَیْدَ الشَّیْطانِ کانَ ضَعِیفاً] «1».

پس شما با یاران شیطان بجنگید که یقیناً نیرنگ و توطئه شیطان [در برابر اراده خدا و پایدارى شما] سست و بى‏پایه است.

این که در بسیارى از امور شیطان بر انسان چیره مى‏شود، از قدرت او نیست، بلکه از سستى و زبونى خود انسان است، این آدمى است که بدون عکس العمل در برابر هجوم شیطان، خود را در اختیار شیطان مى‏گذارد و همانند مرده در دست غسّال، خویش را به شیطان مى‏سپارد، انسان باید یوسف‏وار به این دشمن غدّار حمله کند که با چنین حمله‏اى دشمن تا قیامت از انسان مى‏گریزد و چون دشمن گریخت، هواى نفس بى‏عامل تحرک مى‏ماند و شعله فروزان هوا به تدریج سرد و عاقبت خاموش مى‏گردد.

به قول مولوى:

راستى، منافع دنیوى و اخروى ورع، قابل مقایسه با سایر فضایل نیست، ورع را عاقبت و منافعى است که نه چشمى دیده و نه گوشى شنیده و نه به قلب کسى خطور کرده.

حضرت امام صادق علیه السلام در ابتداى روایت ورع مى‏فرماید:

تمام درهاى جوارح و اعضاى خود را از ورود هر نوع گناهى با قدرت ورع ببندید و با این برنامه، جلوى ورود هر نوع ضرر و خسارتى را به قلب که خانه رحمان‏ و عرش اللّه اکبر و جان هستى توست با کمال قدرت بگیر که اگر خانه دل خراب شود، بنیان سلامت اعضا و جوارح خراب شده.

قلب را که محل معارف و چراغ پر فروغ الهى است، از آلوده شدن به گناه و تیرگى حفظ کن که اگر درب گناه به روى اعضا و جوارح باز باشد، نور ایمان در قلب خاموش مى‏شود و مرتبه و منزلت تو در پیشگاه مقدس حضرت ربّ الأرباب پست مى‏گردد و در قیامت، جز حسرت و ندامت محصولى بر نخواهى داشت و به سبب بازبودن درِ گناه به روى اعضا و جوارح، مرغ ملکوتى حیا از قفس وجود پر کشیده و تو را براى افتادن به چاه هر گناهى، آماده مى‏سازد!!

چه بدبخت انسانى که از حالت الهى ورع بى‏نصیب است و چه زبون و بیچاره آن نفس و جانى که از نور ورع بى‏بهره است، بى‏ورع همانند حصار و قلعه‏ایست که در ندارد و از هر دیوارش روزنى براى ورود شیاطین باز است.

بیایید با سوز دل و کمال اخلاص به بارگاه مقدس حضرت ذوالجلال بنالیم، و از آن منبع فیض بخواهیم که از فضل و رحمتش ما را به فضیلت ورع آراسته فرماید، تا از این رهگذر به سعادت ابدى نایل آمده و از شقاوت و پستى و به خصوص از عذاب فردا و رنج امروز، در امان بمانیم.

به قول الهى آن عارف معارف الهیه:

پی نوشت :

______________________________

(1)- نساء (4): 76.