امام صادق علیه السلام در شهر مدینه که فاقد ابزار علمى و وسایل پیشرفته امروز بود، به مادران توصیه سخت داشت به این که کودکان شیرخوار خود را در طرف چپ بخوابانند.
این توصیه قرنها چون یک سفارش زاید یا بىمورد جلوه مىکرد علتش این بود که هیچ کس به فایده این سفارش پى نمىبرد و بعضى هم به کار بستن این سفارش را خطرناک مىدانستند و فکر مىکردند که اگر طفل شیر خوار در طرف چپ مادر خوابانیده شود ممکن است که مادر هنگام خواب بغلطد و طفل را زیر تنه خود خفه کند.
از محمد بن ادریس شافعى که در سال 150 هجرى و دوسال پس از درگذشت امام صادق علیه السلام در غزّه متولد شد و در سال 199 هجرى در قاهره زندگى را بدرود گفت، پرسیدند که آیا مادر طفل شیرخوار را باید در طرف راست خود بخواباند یا در طرف چپ؟ در جواب گفت: بین چپ و راست تفاوتى وجود ندارد و مادر مىتواند طفل را در هر طرف خود که راحتتر است بخواباند.
گاهى هم فرمایش حضرت صادق علیه السلام را مغایر با عقل سلیم مىدانستند، چون از نظر آنها راست بیش از چپ احترام داشت و فکر مىکردند که مادر بایستى طفل را در طرف راست خود بخواباند تا این که کودک از کرامت راست برخوردار شود.
نه کسى در شرق براى این توصیه امام صادق علیه السلام ارزش قائل شد نه در غرب و حتّى در دوره تجدد دانشمندان با دیده انتقاد هر موضوع علمى را مورد توجه قرار دادند. و درصدد برنیامدند که بفهمند آیا آن گفته از نظر علمى ارزش و فائده دارد یا نه؟
قرون شانزدهم و هفدهم و هیجدهم میلادى که قرون دوره تجدّد بود گذشت و قرن نوزدهم میلادى فرا رسید و در نیمه دوم آن قرن دانشگاه کورنیل در آمریکا ساخته و شروع به کار کرد.
«عزرا کورنیل، بانى دانشگاه کورنیل که دوران شیرخوارگى و کودکى بسیار سخت را گذرانیده بود، تصمیم گرفت که در آن دانشگاه، یک انستیتوى مخصوص تحقیق در نوزادان و کودکان شیرخوار به وجود آورد. این انستیتو در اولین سال شروع به تدریس از طرف دانشگاه کورنیل به وجود آمد و منضمّ به دانشکده پزشکى گردید و اینک متجاوز از یک قرن است که به تحقیق در مورد نوزادان و کودکان شیرخوار ادامه مىدهد.
در مسائل مربوط به نوزادان و کودکان شیرخوار، چیزى وجود ندارد که مورد تحقیق این مؤسسه قرار نگرفته باشد و در جهان هیچ مرکز علمى از لحاظ داشتن اطلاعات راجع به نوزادان و کودکان شیرخوار به پاى این مرکز نمىرسد. محال است که یک موضوع مربوط به نوزادان و کودکان شیرخوار وجود داشته باشد و این مؤسسه راجع به آن تحقیق نکند، حتى تابلوهایى که شکل نوزادان و کودکان شیرخوار روى آنها کشیده شده مورد تحقیق این مؤسسه قرار گرفته است.
در نیمه اول قرن بیستم محقّقان این مؤسسه تابلوهاى مربوط به نوزادان را در موزههاى دنیا از نظر گذرانیده و از 466 تابلو که در موزههاى معروف جهان به نظرشان رسید، دیدند که اکثریت با تابلوهایى است که در آنها مادران، کودکان خود را در طرف چپ بغل گرفتهاند.
در 373 تابلو، مادران، کودک خود را در طرف چپ در بغل داشتند و در 93 تابلو در طرف راست. بنابراین در هشتاد درصد از تابلوها که در موزههاى معروف به نظر رسید، مادران کودکان را در طرف چپ بغل گرفته بودند.
در ایالت نیویورک، چند زایشگاه وابسته به مرکز تحقیق مربوط به نوزادان و شیرخواران دانشگاه کورنیل است و دکترهایى که در آن زایشگاه کار مىکنند، نتیجه مطالعات و معاینات خود را براى مرکز تحقیق مربوط به نوزادان و شیرخوران مىفرستند.
از گزارشهایى که در طى یک مدّت طولانى از طرف آن دکترها به مرکز تحقیق مىرسید، این نتیجه به دست مىآمد که در روزهاى اول بعد از تولد، وقتى نوزاد در طرف چپ مادر مىخوابد آسودهتر از آن است که در طرف راست بخوابد و اگر او را در طرف راست مادر بخوابانند، در فواصل نزدیک از خواب بیدار مىشود و شیون مىکند.
محقّقان مرکز تحقیق، مطالعات خود را منحصر به نژاد سفید پوست آمریکایى نکردند بلکه درصدد برآمدند بدانند که آیا در نژادهاى سیاه و زرد نیز این موضوع صدق دارد یا نه؟ بعد از یک دوره طولانى تحقیق در نژادهاى دیگر، متوجه شدند که این موضوع در تمام اقوام صدق مىکند و در همه جا نوزادان، به خصوص در روزهاى اول تولد، اگر در طرف چپ مادر بخوابند آرامتر از آن هستند که در طرف راست مادر به خواب بروند و این واقعیت اختصاص به نژاد سفید پوست ندارد و یک واقعیت جهانى است.
مرکز تحقیق دانشگاه کورنیل، بدون انقطاع این موضوع را مورد مطالعه قرار مىداد. ساعتها شکم زن باردار از طرف پزشکان مرکز تحقیق به وسیله اشعه مجهول مورد معاینه قرار مىگرفت تا این که جنین را در شکم مادر ببینند، اما از دیدن جنین چیزى بر اطلاعاتشان افزوده نمىشد تا این که هولوگرافىاختراع کردند. بعد از اختراع هولوگرافى پزشکان مرکز تحقیق درصدد برآمدند که با هولوگرافى در حالى که اشعه مجهول جنین را در شکم مادر روشن کرده از آن عکس بردارند و آن وقت دیدند که امواج صداى ضربان قلب مادر که در تمام بدن پخش مىشود به گوش جنین مىرسد.
بعد از این مرحله و براى وقوف بیشتر، لازم بود بدانند توقّف ضربان قلب مادر، آیا در جنین عکسالعمل به وجود مىآورد یا نه؟ چون نمىتوانستند قلب مادر را متوقّف کنند؛ زیرا سبب هلاک آنها مىشد، تحقیق را در جانوران پستاندار ادامه دادند و هر بار که قلب جانورى را که جنین در زندان داشت متوقف مىکردند، مىدیدند که در جنین واکنش به وجود مىآید.
آزمایشهاى مکرر در مورد چند نوع پستاندار، ثابت کرد که وقتى ضربان قلب مادر متوقف مىشود، در جنین واکنش به وجود مىآید و بعد از مرگ مادر، جنین به هلاکت مىرسد. براى این که جنین از خون قلب مادر که به وسیله شریان بزرگ موسوم به آئورت برایش فرستاده مىشود، تغذیه مىنماید و وقتى قلب مادر متوقّف گردید، غذا به جنین نمىرسد و هلاک مىشود.
بعد از آزمایشهاى متعدد، دانشمندان مرکز تحقیق دانشگاه کورنیل دانستند که طفل در شکم مادر نه فقط عادت به شنیدن ضربان قلب او مىکند، بلکه ضربان به حیات وى نیز وابستگى دارد و هرگاه ضربان ادامه نیابد، طفل در شکم مادر از گرسنگى مىمیرد.
عادتى که جنین قبل از تولد، به شنیدن صداى ضربان قلب مادر دارد، طورى در وى نافذ مىشود که بعد از تولد هم اگر صداى قَرعههاى قلب مادر را نشنود، احساس اضطراب مىنماید و هوش کودک نوزاد به خوبى صداى قرعههاى قلب مادر را تشخیص مىدهد و به همین جهت وقتى نوزاد در طرف چپ مادر قرار بگیرد چون صداى قرعههاى قلبش را مىشنود، آرام مىگیرد، لیکن در طرف راست چون آن صدا به گوشش نمىرسد مضطرب مىشود.
اگر بانى دانشگاه کورنیل، یک مرکز تحقیق راجع به نوزادان و شیرخواران در آن دانشگاه به وجود نمىآورد و آن مرکز به طور مستمر راجع به نوزادان و شیرخواران تحقیق نمىکرد، معلوم نمىشد گفته امام صادق علیه السلام که به مادران توصیه کرد
فرزندان شیرخوار خود را در طرف چپ خود قرار بدهند و بخوابانند، مبتنى بر چه مصلحت و فایده مىباشد.
امروز در تمام شیرخوارگاههاى وابسته به مرکز تحقیق دانشگاه کورنیل در اطاقى که نوزادان خوابیدهاند، دستگاهى است که صداى قَرَعات قلب مادر را به وجود مىآورد و در تختخواب هر نوزاد یک گوشى مىباشد که قرعات مصنوعى قلب مادر را به گوش کودک مىرساند.
قلب انسانِ بالغ، زن یا مرد، به طور عادى در هر دقیقه 72 بار مىطپد. در شیرخوارگاههایى که وابسته به مرکز تحقیق دانشگاه کورنیل مىباشد، بارها آزمودهاند که اگر شماره قَرَعات مصنوعى قلب مادر در هر دقیقه یک صد و ده یا یکصد و بیست قرعه شود صداى شیون تمام کودکان که در یک اطاق هستند به گوش مىرسد و بایستى شماره قرعات مصنوعى قلب مادر در هر دقیقه 72 قرعه باشد تا این که کودکان مضطرب نشوند و به شیون درنیایند.
در شیرخوارگاههاى وابسته به مرکز تحقیق، چند بار این آزمایش را کردهاند، عدهاى از نوزادان را در اطاقى قرار دادهاند که در آن جا صداى قرعات مصنوعى قلب مادر به گوش کودکان نمىرسید و عدهاى را هم در اطاقى قرار دادند که نوزادان در آن جا صداى قرعات مصنوعى قلب مادر را مىشنیدند، هر دفعه که این آزمایش را کردند، معلوم شد که در اطاقى که آن جا قرعات مصنوعى قلب مادر شنیده مىشود وزن کودکان سریعتر از کودکان اطاق دیگر زیاد مىشود، در صورتى که غذایى که به کودکان دو اطاق داده مىشود از حیث نوع مشابه است! اما در اطاقى که صداى قرعات مصنوعى قلب مادر شنیده مىشود، کودکان با اشتهاى زیادتر غذا مىخورند و کودکان اطاقى که صداى قرعات مصنوعى قلب مادر در آن جا به گوش نمىرسد کم اشتها مىشوند.
در شیرخوارگاههاى وابسته به مرکز تحقیق دانشگاه کورنیل راجع به صداى مصنوعى قلب مادر از لحاظ شدّت آنهم تحقیق کردهاند و متوجه شدهاند که اگر آن صدا شدیدتر از صداى طبیعى قرعات قلب مادر باشد کودکان را مضطرب مىکند و به گریه درمىآیند.
یکى از پزشکان مرکز تحقیق دانشگاه کورنیل ضمن سفرهایى که در قارههاى جهان مىکرد دقت مىنمود که بداند مادران در کشورهاى مختلف، در معابر، فرزندان خود را چگونه در آغوش مىگیرند. این پزشک که به اسم دکتر «لى سالک» خوانده مىشود و اکنون در مرکز تحقیق دانشگاه کورنیل مشغول کار است مىگوید که اکثر زنها در تمام قارههاى دنیا در معابر، فرزندان خود را در طرف چپ بغل مىگیرند.» «1» خداوندى که پاره گوشتى را در سینه مادر، با قدرت کامله خود منبع این همه آثار و فیوضات جهت آرامش و اطمینان و رشد و کمال و زمینهساز اشتها براى کودک گهواره قرار داده، در سایه قدرتش دشوارىها آسان مىگردد.
اگر شما در هنگام دچار شدن به بند دشوارىها، با تضرّع و زارى و انابه و توبه و توکّل و اعتماد و بصیرت و دوربینى به پیشگاه مقدّس حضرت ربّ العزّه رو کنید، با کلید قدرت حق و رحمت و رأفت جناب او دشوارىهاى شما به طور قطع آسان مىگردد.
توکّل و توسّل، اعتماد و یقین، تضرّع و زارى، ورع و زهد، انفاق و خوشدلى، رأفت و رحمت و به خصوص توبه و دعا و زارى و مناجات، عجیب در حلّ مشکلات و آسان کردن دشوارىها موثّر است.
آرى، او وجود مقدس و مبارکى است که حضرت زینالعابدین، امام عارفان و قبله عاشقان، درباره اش مىگوید:
«ذَلَّتْ لِقُدْرَتَکَ الصِّعَابُ»