آیات قرآن و عصمت و سیره حضرت زهرا علیهاالسلام و مریم(س) در این دنیا که روایات و تاریخ ثبت کرده، به خوبی جایگاه ابدی آن دو را نشان می دهد. افزون بر اینکه روایات اسلامی فراوانی وجود دارد که به صراحت، بهشتی بودن آنان را بیان می کند. روشنی مطلب به حدی است که آن را جزء ضروریات دین قرار می دهد. در روایات آمده است که اولین زن، بلکه اولین شخصی که وارد بهشت می شود حضرت زهرا علیهاالسلام است و بعد از آن جناب نوبت ورود زنان مقدس دیگری چون حضرت مریم(س) می رسد(169).
نکات زیر را می توان به عنوان مهم ترین نتایج تحقیق در مقاله حاضر بیان کرد:
1 خداوند، مقدس اصیل است و اشخاص و اشیاء بر حسب انتساب خاص و تجلی خداوند در آنها و متجلی شدن خداوند به وسیله آنان از قداست نسبی برخوردار می باشند.
2 حضرت مریم نزد همه مسیحیها با تمام اختلافاتی که میان آنها وجود دارد مقدس است و هیچ امری در دین مسیح نتوانسته قداست آن حضرت را بپوشاند.
3 قرآن مبانی تقدس مریم(س) را صفات و ویژگیهایی در آن بانو بیان داشته است.
4 تمام صفات حضرت مریم(س) که مبنای تقدس آن حضرت بود، به طریق اولی در حضرت زهرا علیهاالسلام وجود داشت. افزون بر اینکه فاطمه زهرا علیهاالسلام از صفات دیگری نیز برخوردار بود که به تنهایی می تواند منشأ تقدس باشد.
5 عقده ها و کینه ها و جاه طلبیهای برخی از افراد در صدر اسلام باعث شد جریان قداست پوشی فاطمه زهرا علیهاالسلام بعد از رحلت پیامبر صلی الله علیه و آله آغاز شود و جهل و تعصب آن را استمرار بخشید.
6 کتمان قداست زهرا علیهاالسلام نه تنها ظلم به آن حضرت بود، بلکه موجب ستم به اسلام و بشریت گردید و لوای اسلام در احترام کردن و تکریم زن و جایگاه والای زن در این آیین از مسلمانان گرفته شد. این در حالی است که در عالم غربِ مدعی مسیحیت بسیاری از کوتاهیها نسبت به زن با شعار و لوای تقدس مریم پوشش داده شده است.
1 ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، بیروت، دار احیاء الکتب العربیه، 1962 م.
2 ابن خلدون، العبر تاریخ ابن خلدون، ترجمه عبدالحمید آیتی، تهران، مؤسسه مطالعات و تحقیقات فرهنگی، 1363ش.
3 ابن شهر آشوب، مناقب آل ابی طالب، قم انتشارات علامه، بی تا.
4 ابن کثیر ابوالفداء اسماعیل، قصص الانبیاء، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1402ق.
5 اربلی، علی بن عیسی، کشف الغمّه، بیروت، دارالکتاب الاسلامی، 1401ق.
6 امینی، عبد الحسین احمد، الغدیر فی الکتاب و السنة و الادب، بیروت، دارالکتاب العربی، 1403ق.
7 بحرانی، سید هاشم، البرهان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسه الوفاء، 1403ق.
8 بی آزار شیرازی، عبدالکریم، مجموعه مقالات چهارمین کنفرانس علوم قرآن، قم، دارالقرآن الکریم 1373ش.
9 تستری، نور اللّه ، احقاق الحق، تهران، دارالکتب الاسلامیه، بی تا.
10 خمینی، روح اللّه ، چهل حدیث، تهران، مرکز نشر فرهنگی رجا، 1368ش.
11 دشتی، محمّد، فرهنگ سخنان حضرت فاطمه علیهاالسلام ، تهران، سازمان تبلیغات اسلامی، شرکت چاپ و نشر بین الملل، 1379ش.
12 راغب اصفهانی، ابی القاسم الحسین، المفردات فی ترتیب القرآن، تهران، کتابفروشی مرتضوی، 1362ش.
13 سلمانپور، محمّد جواد، علی علیه السلام قرآن ناطق، تهران، نشر عابد، 1380ش.
14 صدوق، ابو جعفر محمّد بن علی، علل الشرایع، بیروت، دار احیاء التراث العربی، 1385ق.
15 صدوق، ابو جعفر محمّد بن علی، کتاب الخصال، قم، جامعة المدرسین فی الحوزة العلمیه، 1362ش.
16 طباطبائی، محمّد حسین، المیزان فی تفسیر القرآن، بیروت، مؤسسه الاعلمی للمطبوعات، 1392ق.
17 طبرسی، ابی علی، مجمع البیان لعلوم القرآن، تهران، مکتبة العلمیة الاسلامیه، بی تا، 5 ج.
18 طبری، ابو جعفر محمّد بن جریر، تاریخ الطبری، بیروت، دارالکتب العلمیه، 1408ق.
19 طریحی، فخر الدین، مجمع البحرین، تهران، المکتبة المرتضوی، 1362ش.
20 کلینی، ابو جعفر محمّد بن یعقوب، اصول کافی، ترجمه سید جواد مصطفوی، تهران، دفتر نشر فرهنگ اهل بیت، بی تا، 4 ج.
21 فعال عراقی، حسین، داستانهای قرآن و تاریخ انبیاء در المیزان، تهران، سبحان، 1378ش.
22 قزوینی، محمّد کاظم، فاطمة الزهراء من المهد الی اللحد، ترجمه دکتر حسن فریدونی، آفاق، 1404ق.
23 مجلسی، محمّد باقر، بحارالأنوار، بیروت، مؤسسه الوفاء، 1403ق.
24 نجمی، محمّد صادق، سیری در صحیحین، قم، دفتر انتشارات اسلامی، 1359ش.
پی نوشت ها:
1 بحارالأنوار، ج 43، ص 48، 49 و 77؛ ج 14، ص 201.
2 همان، ج 43، ص 77.
3 همان، ج 43، ص 49-48؛ ج 14، ص 197 و 206.
4 فاطمه از ولادت تا شهادت، ص 488.
| 5 الغدیر، ج 2، ص 61؛ مناقب، ج 4، ص 24. |
6 فاطمه از ولادت تا شهادت، ص 638.
7 فاطمه، ص 649.
8 مجموعه سخنرانیها و مقالات قرآنی، ص 82.
9 تاریخ ابن خلدون، ج 1، ص 159.
10 قصص الأنبیاء، ص 376.
11 آل عمران / 33.
12 الخصال، ج 1، ص 225.
13 البرهان فی تفسیر القرآن، ج 1، ص 278-277.
14 احزاب / 33.
15 ابراهیم / 24.
16 نور / 36.
17 الغدیر، ج 3، ص 107.
18 شوری / 23.
19 الغدیر، ج 3، ص 31.
20 همان، ج 3، ص 350.
21 توبه / 119.
22 الغدیر، ج 2، ص 306.
23 واقعه / 11-10.
24 الغدیر، ج 2، ص 211.
25 فاتحة الکتاب / 6.
26 قصص قرآن در المیزان، ج 2، ص 407.
27 آل عمران / 35.
28 قصص الأنبیاء، ص 352.
29 تاریخ ابن خلدون، ج 1، ص 159.
30 المیزان، ج 3، ص 184.
31 علل الشرایع، ص 124.
32 قصص الأنبیاء، ص 352.
33 آل عمران / 35.
34 تاریخ ابن خلدون، ج 1، ص 159.
35 بحارالأنوار، ج 14، ص 194.
36 آل عمران / 37.
37 ضحی / 8.
38 بحارالأنوار، ج 43، ص 49.
39 البرهان فی تفسیر القرآن، ج 4، ص 473.
40 فاطمه از ولادت تا شهادت، ص 439.
41 الخصال، ج 1، ص 206.
42 بحارالأنوار، ج 43، ص 53.
43 همان، ج 43، ص 28.
44 همان، ج 43، ص 4.
45 همان، ج 43، ص 2.
46 المیزان، ج 3، ص 183؛ اصول کافی، ج 2، ص 484؛ بحارالأنوار، ج 14، ص 199.
47 بحارالأنوار، ج 43، ص 5-4.
48 همان، ج 43، ص 43.
49 همان، ج 43، ص 3.
50 آل عمران / 36.
51 بحارالأنوار، ج 43، ص 10؛ علل الشرایع، ص 178.
52 بحارالأنوار، ج 43، ص 13؛ علل الشرایع، ص 179.
53 الغدیر، ج 2، ص 295.
54 آل عمران / 37.
55 المیزان، ج 3، ص 173.
56 مفردات راغب، ص 44؛ مجمع البحرین، ج 5، ص 258.
57 مفردات راغب، ص 212.
58 همان، ص 326؛ مجمع البحرین، ج 3، ص 469.
59 فاطمه از ولادت تا شهادت، ص 553.
60 زخرف / 28.
61 قصص قرآن، ص 232.
62 آل عمران / 36.
63 آل عمران / 37.
64 نور / 36.
65 المیزان، ج 3، ص 174.
66 آل عمران / 379.
67 بحارالأنوار، ج 43، ص 12؛ علل الشرایع، ص 181.
68 علل الشرایع، ص 182؛ کشف الغمه، ج 2، ص 25؛ بحارالأنوار، ج 43، ص 81 .
69 بحارالأنوار، ج 14، ص 204.
70 همان، ج 14، ص 192.
71 البرهان فی تفسیر القرآن، ج 3، ص 133.
72 بحارالأنوار، ج 43، ص 16.
73 همان، ج 43، ص 18.
74 بنگرید به: فاطمه زهرا، از تولّد تا شهادت، ص 33-31.
75 تحریم / 12.
76 بحارالأنوار، ج 43، ص 64.
77 کشف الغمه، ج 2، ص 40؛ بحارالأنوار، ج 43، ص 158.
78 المیزان، ج 19، ص 346؛ مجمع البیان، ج 5، ص 320.
79 تاریخ ابن خلدون، ص 161.
80 مائده / 75.
81 الغدیر، ج 2، ص 312.
82 علل الشرایع، ص 184.
83 نساء / 68.
84 تحریم / 12.
85 بحارالأنوار، ج 43، ص 13.
86 شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج 16، ص 212؛ بحارالأنوار، ج 43، ص 158.
87 بحارالأنوار، ج 2، ص 3.
88 بنگرید به: علی قرآن ناطق، ص 86.
89 بحارالأنوار، ج 43، ص 8 .
90 آل عمران / 42.
91 احزاب / 33.
92 (خطیب بغدادی در تاریخ بغداد، زمخشری در تفسیر کشاف، ج 1، ص 193، فخر رازی در تفسیر، ج 2، ص 70، ابن اثیر در اسد الغابه، ج 2، ص 12، سبط ابن جوزی در کتاب تذکرة الائمه، امام واحدی در اسباب النزول، ابن صباغ مالکی در الفصول المهمه، ص 7، سیوطی در الدر المنثور، ج 5، ص 198، طبری در ذخائر العقبی، ص 21، قرطبی در الجامع لاحکام القرآن، ج 14، ص 182، ابن عربی در احکام القرآن، ج 2، ص 166، ابن عبد البر در الاستیعاب، ج 2، ص 460، بیهقی در السنن الکبری، ج 2، ص 149، حاکم نیشابوری در المستدرک، ج 2، ص 416، امام احمد حنبل در مسند، ج 1، ص 331، نسائی در خصائص، ص 4، طبری در تفسیر، ج 22، ص 5، خوارزمی در مناقب، ص 35، هیثمی در مجمع الزوائد، ج 9، ص 166 و ابن حجر در صواعق المحرقه، ص 85) به نقل از: فاطمه زهرا از ولادت تا شهادت، ص 90.
93 تاریخ ابن خلدون، ص 434.
94 بحارالأنوار، ج 43، ص 15.
95 (قندوزی در ینابیع الموده، ص 260، محمّد صالح کشفی در مناقب، امرتسوی در ارجح المطالب، حافظ ابوبکر شافعی در تاریخ بغداد، ج 13، ص 331، ابن عساکر در تاریخ کبیر، ج 1، ص 319، حافظ سیوطی و رافعی در التدوین، طبری در ذخائر العقبی، و صفوری در نزهة المجالس، ص 227)، به نقل از: فاطمه از ولادت تا شهادت، ص 121.
96 ینابیع الموده، ص 260.
97 بحارالانوار، ج 14، ص 197؛ قصص الانبیاء، ص 353.
98 تحریم / 12.
99 بحارالأنوار، ج 43، ص 20؛ الغدیر، ج 2، ص 61.
100 (حاکم در المستدرک، ج 3، ص 152، خطیب بغدادی در تاریخ خود، ج 3، ص 54، محب الدین طبری در ذخایر العقبی، ص 48، صدر الحفاظ کنجی شافعی در الکفایه، ص 222، سیوطی در إحیاء المیت، ص 257، متقی هندی در کنزالعمال، ج 6، ص 219 و 112 و شبلنجی در نورالأبصار، ص 45) به نقل از: الغدیر، ج 2، ص 62.
101 الغدیر، ج 3، ص 175.
102 تحریم / 11.
| 103 الغدیر، ج 2، ص 61. |
104 آل عمران / 45.
105 بحارالأنوار، ج 43، ص 48.
106 همان.
107 همان، ج 14، ص 207. البته درباره بارداری حضرت مریم(س) روایت معتبری داریم که چون به وسیله نفحه روح القدس حمل برداشت نُه ساعت طول کشید هر ساعتی به اندازه یک ماه.
108 مریم / 31-29.
109 بحارالأنوار، ج 14، ص 207.
110 احقاف / 15.
111 اصول کافی، ج 2، ص 365؛ البرهان فی تفسیر القرآن، ج 4، ص 172.
112 انعام / 85-84.
113 بحارالأنوار، ج 43، ص 37.
114 فاطمه از ولادت تا شهادت، ص 82.
115 این روایت را خطیب بغدادی در تاریخ بغداد، ج 1، ص 316، خوارزمی در مناقب، ص 229، محب الدین طبری، حموینی، ذهبی، ابن حجر مکی، متقی هندی، زرقانی و قندوزی از اهل سنت نقل کرده اند. (بنگرید به: فاطمه از ولادت تا شهادت، ص 83).
116 تحریم / 12.
117 آل عمران / 43.
118 تاریخ ابن خلدون، ج 1، ص 160.
119 علل الشرایع، ص 182.
120 بحارالأنوار، ج 43، ص 76 و 84.
121 فاطمه از ولادت تا شهادت، ص 221.
122 ارشاد دیلمی، ج 1، ص 270.
123 آل عمران / 191.
124 بحارالأنوار، ج 43، ص 35.
125 آل عمران / 35.
126 فرهنگ سخنان فاطمه، ص 83.
127 آل عمران / 43.
128 آل عمران / 42.
129 المیزان، ج 3، ص 188.
130 بنگرید به: بحارالأنوار، ج 43، ص 22، 24، 26، 36، 37، 49 و 78.
131 بحارالأنوار، ج 43، ص 49.
132 شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج 15، ص 197.
133 آل عمران / 45.
134 مریم / 19.
135 آل عمران / 42.
136 بنگرید به: الغدیر، ج 5، ص 49؛ بحارالأنوار، ج 43، ص 78.
137 بنگرید: به علی قرآن ناطق، ص 86.
138 مریم / 24.
139 المیزان، ج 14، ص 43.
140 بحارالأنوار، ج 14، ص 209.
141 اصول کافی، ج 1، ص 346؛ بحارالأنوار، ج 43، ص 79.
142 مریم / 25.
143 بحارالأنوار، ج 43، ص 29.
144 همان، ج 43، ص 45.
145 همان، ج 43، ص 30.
146 همان، ج 43، ص 29.
147 آل عمران / 37.
148 بحارالأنوار، ج 43، ص 27، 29، 31 و 77.
149 همان، ج 35، ص 251؛ فرهنگ سخنان فاطمه، ص 261.
150 آل عمران / 37.
151 بحارالأنوار، ج 43، ص 91.
152 همان، ج 43، ص 74، 60 و 31.
153 همان، ج 43، ص 46-45.
154 آل عمران / 37.
155 المیزان، ج 3، ص 174.
156 شرح چهل حدیث، ص 203.
157 بحارالأنوار، 43، ص 2.
158 صحیح بخاری، ج 1 و 5 به نقل از: سیری در صحیحین، ص 324.
159 صحیح بخاری، ج 1، 4 و 5 به نقل از: سیری در صحیحین، ص 325.
160 مریم / 28-27.
161 الخصال، ص 364.
162 مریم / 23.
163 بحارالأنوار، ج 43، ص 177؛ احقاق الحق، ج 19، ص 16؛ فرهنگ سخنان فاطمه، ص 177.
164 مریم / 26.
165 تاریخ طبری، ج 3، ص 236؛ شرح نهج البلاغه ابن ابی الحدید، ج 1، ص 134 و ج 2، ص 19؛ الغدیر، ج 7، ص 226 و 229؛ فرهنگ سخنان فاطمه، ص 248.
166 اصول کافی، ج 1، ص 459؛ علل الشرایع، ص 184.
167 الخصال، ص 206 و 235.
168 بحارالأنوار، ج 43، ص 53.
169 همان، ج 43، ص 52
.jpg)
