در خانه امام موسی بن جعفر علیه السلام ، ستاره ای درخشید که از درخشش آن، آسمان شهر مدینه نورانی شد و ترنم شکفتن نوگلی از بوستان نبوی، وجود تابناک امام هفتم علیه السلام را روشنی دوباره بخشید. مولودی که جد بزرگوارش امام صادق علیه السلام ، سال ها قبل ازتولد، بشارت میلاد او را داده بود. آری، انتظار به سر آمد و شمیم دلنوازی، خانه خورشید مدینه را فرا گرفت و چشم های به انتظار نشسته محبان اهل بیت را اشکشوق بخشید. با ولادت فاطمه دختر موسی بن جعفر علیه السلام در خاندان وی، حضور دوباره فاطمه زهرا علیهاالسلام در فضای شهر جاری شد و کوثر فاطمی جوشیدن گرفت. بزرگ بانویی در تاریکی ها درخشید و همه جا را روشنی بخشید.
فاطمه معصومه علیهاالسلام ، در خانه ای چشم به جهان گشود که پدرش امام موسی کاظم علیه السلام ، هفتمین اختر تابناک امامت و ولایت و برگزیده الهی و مادرش نجه خاتون، از زنان پاک ووالا مقام آن زمان و از فرزندان امام حسن علیه السلام بود. در والا مقامی این بانو همین بس که دومه پاره از نسل کوثر را به دنیا آورد و در دامان پرمهرش پرورش داد. گوهری چون امام رضا علیه السلام که شرافت و بزرگی اهل بیت پیامبر صلی الله علیه و آله را از وجود نازنین پدرش به ارث برده بود، 25 سال برای دیدار این مولود مبارک، فاطمه معصومه علیهاالسلام انتظار کشید ؛ خواهری که در مکتب او آموخت و همچون یا و یاوری برای او باقی ماند و زینب گونه، تا پای جان حسینش را یاری کرد.
در سال هایی که امام موسی کاظم علیه السلام زندانی حکومت ستمگر عباسی بود، حضرت فاطمه معصومه علیهاالسلام در مکتب برادر خویش بالنده گردید و به مقامات بسیار عالی، از کمالات علمی و عرفانی و اخلاقی رسید. علم و عصمت فاطمه معصومه علیهاالسلام در بین فرزندان امام موسی علیه السلام پس از برادر گران قدرش امام رضا علیه السلام ، بسیار شاخص بود. اکنون نیز پس از قرن ها، مرقد شریفش، بهشتی از معنویت و صفا، و چشمه ای از فیض و کرامت است. او فاطمه ثانی است که فقیهان و بزرگان دین، آستان بوس حرم اویند. برکت، از حریم و حرمش می جوشد و عصمت و عفاف ره توشه زائران اوست.
مدت یک ربع قرن، حضرت رضا علیه السلام ، تنها فرزند نجمه خاتون بود. پس از 25 سال انتظار، سرانجام ستاره ای تابان از دامن نجه درخشید که هم سنگ امام هشتم علیه السلام بود و امام توانست والاترین عواطف انباشته شده در سویدای دلش را بر او نثار کند. میان این خواهر و برادر، محبت وصف ناپذیری جریان داشت؛ به طوری که پس از سفر اجباری امام رضا علیه السلام به مرو، فراق این خواهر و برادر از یکدیگر بسیار سخت می نمود. فاطمه معصومه علیهاالسلام ، یگانه مونس و معلمش را از دست داد و امام رضا علیه السلام نیز در غربت، از دیدار تنها خواهرش محروم می شد. ازاین رو، پس از استقرار امام هشتم علیه السلام در مرو، نامه ای خطاب به خواهر گران قدرش، فاطمه معصومه علیهاالسلام نوشت. حضرت معصومه علیهاالسلام پس از دریافت دست خط برادر، به شوق برادر، به شوق دیار، به همراه عده ای از برادران و برادرزادگان رخت سفر ست و راهیدیار غربت شد؛ سفری که با یورش بدطینتان، هیچ گاه به دیدار یا رختم نگشت. حضرت معصومه علیهاالسلام در روز دهم ربیع الثانی سال 201، در حالی که غم فراق برادر را در سینه داشت، به سوی معبود بی همتا پرکشید.
اعتقاد به شفاعت انبیا و اولیا، از اعتقادات ضروری مذهب شیعه است و تردیدی در آن نیست. شیعیان بر اساس ده ها آیه کریمه قرآن مجید، و صدها حدیث از احادیث رسول اکرم صلی الله علیه و آله به شفاعت پیامبران، امامان و مقربان درگاه الهی معقتد هستند. بالاترین جایگاه شفاعت از آن رسول اکرم صلی الله علیه و آله است که در قرآن کریم از آن به «مقام محمود» تعبیر شده است. بعد از رسول گرامی صلی الله علیه و آله ، خاندان آن حضرت، و از جمله حضرت معصومه علیهاالسلام ، از شفاعت گسترده و فراگیری برخوردار هستند. امام صادق علیه السلام در مورد مقام شفاعت فاطمه معصومه علیهاالسلام می فرماید: «با شفاعت او، همه شیعیان ما وارد بهشت می شوند».
فاطمه معصومه علیهاالسلام که خود پرورش یافته مکتب پیشوایان معصوم و یادگار صاحبان آیه تطهیر به شمار می آید، نمونه عالی طهارت و پاکی است. در یکی از بخش های زیارت آن حضرت آمده است: «سلام بر تو ای پاکیزه و ستیاش شده، نیکو کردار و هدایت شده، پرهیزکار و وراسته». بر اساس روایتی، امام رضا علیه السلام برادر بزرگوار ایشان، لقب معصومه را به حضرت فاطمه علیهاالسلام دادند. براساس این روایت، امام رضا علیه السلام فرمود: «هر کس معصومه را در قم زیارت کند، همانند کسی است که مرا زیارت کرده باشد».
خود حضرت نیز بر لقب معصومه تأکید کرده اند. در یکی از معجزات امام کاظم علیه السلام که حضرت معصومه علیهاالسلام نیز نقشی دارد، هنگامی که مرد نصرانی مبتلا به بیماری می پرسد: شما که هستید؟ می فرماید: من معصومه خواهر امام رضا هستم».
در فرهنگ اسلامی، محدثان راستین، همواره از حرمت و منزلت ویژه ای برخوردار بوده اند. محدثان و راویان، در پاسداری از گنجینه های معارف، ارزش های دینی، ذخیره های گران مایه مکتب تشیع و رشد و تعالی فرهنگ غنی اسلامی، نقش مهمی بر عهده داشته اند.
یکی از والاترین عناوینی کهنشان دهنده بلندی مرتبه علم و آشنایی کریمه اهل بیت علیهاالسلام ، با معارف بلند اسلام و مکتب حیات بخش تشیع است، محدثه بودن آن حضرت می باشد. بزرگان دانش حدیث، بدون هیچ درنگی، احادیث و روایات رسیده از آن حضرت را قبول و به آن استناد می کنند؛ چرا که آن حضرت، جز از افراد مورد وثوق و اطمینان حدیث نقل نمی کرد.
یکی از نمونه های عالی بندگی خدا از خاندان ولایت و امامت، کریمه اهل بیت فاطمه معصومه علیهاالسلام است. او که عبادت و شب زنده داری هفده روزه اش، در واپسین روزهای عمر شریفش، گوشه ای از عمری بندگی و خضوع و خشوع آن زاده عبد صالح خدا در برابر ذات پاک الهی است و بیت النور، محراب و معبد به یادگار مانده آن صفیة اللّه است که از برکات و راز و نیازهای شبانه آن دختر موسی علیه السلام ، تا دامنه قیامت، هدایت گر و الهام بخش بندگان عاشق عبادت و ولایت به شمار می آید.
«آشیانه آل محمد و پناهگاه شیعیان» لقبی قدسی است که امام هفتم علیه السلام به شهر قم دادند. حضرت موسی بن جعفر علیه السلام قم را دیاری خوانده که خداوند، شر دشمنان و هر گونه بدی و ازاری را از شیعیان آن دور می کند. سال ها قبل ازمیلاد کریمه اهل بیت علیهاالسلام ، حضرت معصومه علیهاالسلام ، امام صادق علیه السلام در سخنانی تابناک فرمود: «به زودی بانویی از فرزندان من که فاطمه نام دارد در قم ذفن می شود». سپس قم را «مرکز شیعیان» و «حرم اهل بیت» نامید و حرم خدا را مکه، حرم رسول خدا را مدینه، حرم ولی خدا، علی علیه السلام را کوفه معرفی کرد و در ادامه فرمود: حرم ما اهل بیت نیز قم است».