سفارش تبلیغ
صبا ویژن
چشم زخم راست است و افسون راست ، و جادوگرى حق است و فال نیک درست و فال بد نه راست ، و بیمارى از یکى به دیگرى نرسد و بوى خوش بیمارى را بهبود دهد ، و عسل درمان بود . و سوارى و نگریستن به سبزه درمان بیمارى . [نهج البلاغه]
بشنو این نی چون حکایت می کند
 
 RSS |خانه |ارتباط با من| درباره من|پارسی بلاگ
»» پرستاری در اسلام

 

پرستاری، به معنای کمک به رفع نیازهای‌جسمی و روانی بیمار است و در کشورهای‌غربی پس از کارهای پرستاری فردی به نام‌فلورانس نایشنگل آغاز می‌گردد، و قدمتی به‌طول چند صد سال دارد. 

در اسلام پرستاری از شروع جنگ‌های‌اولیه در صدر اسلام در میادین جنگ‌ها شروع‌گردیده و تاریخ هزار ساله دارد. 

در بعضی روایات، از پرستاری پیامبرانی نام‌برده شده که قبل از ظهور اسلام‌می‌زیسته‌اند. 

 

لزوم پرستاری 

 

امام صادق علیه السلام: 

«المؤمن فی تبارهم و تراحمهم و تعاطفهم‌کمثل الجسد اذا اشتکی تداعی له سائره‌بالسهر و الحمی» (1) 

مؤمنان در احسان و نیکی به یکدیگر ومهرورزیدن و مهربانی به هم، مانند پیکری‌هستند که هرگاه عضوی از آن به دردآید، اعضای دیگر نیز به بی‌خوابی و تب با اوهمدردی می‌کنند. 

در جامعه اسلامی، افراد نسبت‌به یکدیگرنباید و نمی‌توانند بی‌تفاوت باشند، وپایه واساس زندگی بر محبت و رسیدگی به یکدیگرمی‌باشد، به خصوص نسبت‌به سالمندان یابیماران این تعهد و احسان باید صورت پذیرد. 

 

پرستاری از دیدگاه ائمه علیهم السلام 

 

در موقعیت‌های متفاوت پیامبر و ائمه‌گرامی‌علیهم السلام رهنمودهای فراوانی در این امرارائه فرموده‌اند. از جمله سخنانی که‌پیامبرصلی الله علیه وآله در آخرین روزهای عمربابرکتشان در مسجد مدینه فرمودند: چنین است: «من قام علی مریض یوما و لیلة بعثه‌الله مع ابراهیم الخلیل‌علیه السلام فجاز علی‌الصراط کالبرق اللامع و من سعی لمریض‌فی حاجة فقضاها خرج من ذنوبه کیوم‌ولدته امه» (2) 

کسی که یک روز و یک شب پرستاری‌بیماری را به عهده بگیرد، خداوند او را باابراهیم خلیل‌علیه السلام محشور می‌کند، پس هم‌چون درخشش برقی از صراط عبور می‌کند وکسی که در برطرف کردن نیازهای مریض‌تلاش کند و نیاز او را برآورد، همانند روزی که‌از مادر متولد شده است از گناهانش پاک‌می‌گردد. 

این رهنمودها نشانگر اهمیت رسول‌گرامی‌صلی الله علیه وآله بر پرستاری بوده و تاکید ایشان رابر همیاری در جامعه نشان می‌دهد. 

امام صادق‌علیه السلام عن رسول الله‌صلی الله علیه وآله: «من‌سعی لمریض فی حاجة قضاها اولم یقضهاخرج من ذنوبه کیوم ولدته امه...» (3) 

کسی که برای برآوردن نیاز بیماری تلاش‌کند، خواه نیازاو برآورده شود یا نه همانندروزی که از مادر متولد شده است از گناهان‌پاک می‌گردد. 

علاوه براهمیت موضوع تاکید بر عمل‌انجام شده توسط پرستار دارد که مهم نیست‌و عمل است‌حال خواه منجر به نتیجه دلخواه‌گردد یا خیر، و شرط پاداش پرستار را منوط به‌بهبودی نیاروده و با ایجاد انگیزه بسیار راسخ‌در این امر به پرستاری تشویق می‌فرمایند. 

 

پرستاری بزرگان 

 

یوسف‌علیه السلام 

 

یکی از پیامبران که نسبت پرستاری به اوداده شده حضرت یوسف‌علیه السلام می‌باشد، علامه‌مجلسی در کتاب بحارالانوار آورده‌اند: (4) 

امام صادق‌علیه السلام: یکی از عواملی که موجب‌شد حضرت یوسف‌علیه السلام را فردی نیکوکاربدانند، این بود که در زندان به امر بیماران وپرستاری از آنان اهتمام می‌روزید و از آنان‌مراقبت می‌نمود. 

با استناد به این حدیث می‌توان بر ارزش وتکریم پرستاری پی‌برد. امام صادق‌علیه السلام یکی‌از عوامل رشد و تعالی حضرت یوسف‌علیه السلام رادر مراقبت از بیماران ذکر نموده است. 

 

پیامبرصلی الله علیه وآله 

 

حضرت علی علیه السلام، گوشه‌ای از پرستاری‌پیامبرگرامی صلی الله علیه وآله را در شبی که وجود مبارک‌ایشان مبتلا به تب بوده یادآوری‌می‌نمایند. (5) 

علی‌علیه السلام: شبی تب وجودم را فراگرفت وخواب را از من ربود. بدین جهت رسول‌خداصلی الله علیه وآله تا صبح نیز بیدار بود و شب را بین‌من و نماز تقسیم می‌کرد. پس از نماز نزد من‌می‌آمد و جویای حال من می‌شد و با نگاه‌کردن به من از وضعیت‌بیماری‌ام اطلاع‌می‌یافت و شیوه پیامبرصلی الله علیه وآله تا طلوع صبح این‌چنین بود. پس از آن که حضرت با اصحاب‌نماز گذاردند در حق من دعا کردند که خدایا! علی را شفا ده و سلامتی بخش که به خاطربیماری‌اش تا صبح نخوابیدم. 

علی علیه السلام 

 

امام حسین علیه السلام: چون فاطمه زهراعلیها السلام‌دخترگرامی رسول خداصلی الله علیه وآله بیمار شد به‌علی‌علیه السلام سفارش نمود، بیماری او را پنهان‌کنند و اجازه ملاقات به کسی ندهند. حضرت‌این گونه عمل کرد و خود عهده دار پرستاری‌از فاطمه علیها السلام شد و اسماء ایشان را یاری‌می‌کرد. (6) 

فاطمه علیها السلام 

 

در جنگ احد دندان پیامبراسلام‌صلی الله علیه وآله‌شکست و کلاهخود برسرایشان زخم واردکرد، در آن هنگام فاطمه‌علیها السلام خون جراحت‌پیامبر را می‌شست و علی‌علیه السلام با سپرآب‌می‌آورد، چون فاطمه مشاهده کرد خون بندنمی‌آید، تکه حصیری را سوزاند و خاکستر آن‌را روی زخم گذارد تا خون بند آید. 

... گروهی از زنان از جمله فاطمه علیها السلام وبعضی از زنان پیامبر گرامی‌صلی الله علیه وآله آب و غذا بردوش حمل می‌کردند و به مجروحان جنگ‌آب می‌دادند و آن‌ها را مداوا می‌کردند. (7) 

 

مریم علیها السلام 

 

درد و ناراحتی درفاطمه آغاز می‌شود و اوبیمار می‌گردد، آنگاه‌خداوند، حضرت مریم رابرای پرستاری ازحضرتش فرو می‌فرستد ومریم از ایشان پرستاری‌می‌کند و با فاطمه دربیماری‌اش انس‌می‌گیرد. (8) 

 

زینب علیها السلام 

 

علی بن الحسین‌علیه السلام: شبی که فردای آن پدرم‌به شهادت رسید، من‌نشسته بودم و عمه‌ام‌زینب در نزد من بود و ازمن به گونه‌ای نیکوپرستاری می‌کرد. (9) 

 

رفیده 

 

یکی از اصحاب پیامبر گرامی اسلام‌صلی الله علیه وآله به‌نام سعدبن معاذ جراحت‌سختی در جنگ‌خندق برداشته بود، به دستور پیامبرصلی الله علیه وآله درمسجد، درخیمه زنی به نام رفیده، سعد راقرار داده و رفیده در این خیمه مجروحان‌جنگ را مداوا می‌کرد و به پرستاری و مراقبت‌از آنان می‌پرداخت. (10) 

 

نسیبه 

 

یکی از پرستاران فداکار و نمونه زمان‌رسول اکرم‌صلی الله علیه وآله بود. با این که زخمهای‌زیادی از جنگ احد در بدن داشت، هنگامی‌که پیامبرصلی الله علیه وآله فرمان حرکت‌به سوی دشمن‌را داد، با بستن زخمهای خود تلاش فراوانی‌کرد که همراه مسلمین شرکت جوید ولی‌خونریزی فراوان توان رفتن را از او ربوده‌بود. (11) 

 

ام سلیمه و ام عطیه

 

انس بن مالک نقل می‌کند: بعد از جنگ‌احد علی‌علیه السلام را نزد پیامبرصلی الله علیه وآله آوردند، درحالی که شصت و چند زخم و جراحت‌بر بدن‌داشت. در این وقت پیامبرصلی الله علیه وآله به‌ام عطیه وام سلیمه دستور داد زخمهای حضرت رامداوا کنند و زخمهای ایشان چنان بود که این‌دو گفتند: به خاطر فراوانی زخم‌ها و خونریزی‌شدید برجان علی‌علیه السلام بیمناک شدیم. (12) 

 

پرستاری ناتوانان جسمی 

 

از مصادیق بارزپرستاری کمک و نگهداری‌افرادی می‌باشند که دارای ناتوانی جسمی‌هستند، از نوزاد شیرخوار تا افراد مسن، پیامبراسلام‌صلی الله علیه وآله برای افرادی که این امر به‌عهده آنان می‌باشد، پاداش ویژه‌ای یادآوری‌شده‌اند: 

قال رسول الله صلی الله علیه وآله: 

«من اعان، ضعیفا فی بدنه علی امره، اعانه الله علی امره و نصب له فی القیامة‌ملائکة یعینونه علی قطع تلک الاهوال وعبور تلک الخنادق من النار، حتی‌لایصیبه من دخان‌ها و علی سموم‌ها و علی‌عبورالصراط الی الجنة سالما امنا» (13) 

هرکس انسانی را که ناتوانی جسمی دارد، یاری کند، خداوند او را در کارهایش یاری‌می‌دهد و در قیامت فرشتگانی را می‌گمارد تااو را در پیمودن مسیرهولناک قیامت و عبور ازگودالهای آتش و بر عبور از صراط به سوی بهشت با سلامت و امنیت کامل یاری دهند. 

 

تقویت روحی 

 

از عوامل مهم در بهبودی یک بیمار، توجه‌کامل پرستار به عوامل روانی می‌باشد، برخوردهای محبت‌آمیز، صبر و حوصله درشنیدن حرفهای بیمار، تحمل در شنیدن، ناله‌های بیمار، دادن امید بهبودی و بالابردن‌روحیه، به بیمار می‌تواند نقش مهمی درپیشرفت‌به سوی سلامتی وی داشته باشد. 

پیامبر گرامی اسلام‌صلی الله علیه وآله: 

«اذا دخلتم علی المریض، فنفسوا له فی‌الاجل فان ذلک لایرد شیئا و هو یطیب‌النفس.» (14) 

هرگاه بر بیمار وارد شدید، او را به سلامت وطول عمر امیدوار سازید، گرچه این امیدوارساختن در قضا و قدر مؤثر نیست ولی بیمار رادلخوش می‌سازد و باعث آرامش وی می‌گردد. 

 

پرستاری در عاشورا 

 

چرا تولد زینب‌علیها السلام روز پرستار نامیده‌شده؟ آیا در پرستاری ایشان تفاوتی مشاهده‌می‌گردد؟ 

بانگاهی به عاشورا می‌بینیم مجروحان‌جنگی از خود برجای گذاشته است که قابل‌درمان نمی‌باشند که راهی برای ادامه حیات‌پیدا کنند، بلکه مجروحانی می‌باشند به‌فاصله کمتر از یک ساعت جان داده و به‌شهادت نائل می‌آمدند، ولی زنان در همین‌فرصت محدود در کنار زخمیان می‌ماندند، خون از سر و روی‌شان پاک می‌کردند، دلداریشان می‌دادند. 

در این میانه حضرت زینب‌علیها السلام مسؤولیتی‌بسیار گرانبارتر از دیگر زنان داشت، علاوه‌برپرستاری روحی وجسمی از امام سجادعلیه السلام‌که در معرض خطر مستقیم دشمنان قرارداشتند به امور رسیدگی زنان عزیز از دست‌داده، غارت شده می‌پرداختند، از جانب دیگرسخنان و برخورد کوبنده‌اش با خصم درجریان انتقال کاروان از کربلا تا کوفه را به‌عهده داشته، با بررسی جریانات واقع شده‌درمی‌یابیم که پرستار به معنای واقعی در این‌برهه صورت گرفته است. 

علاوه بر کمک به التیام زخمهای جسمی، برآلام و دردهای روحی ایشان با سرافرازی وقدمهای استوار مرحم می‌نهاد و کاروان را به‌پیش می‌برد، نمونه این گونه پرستاری را نه‌تنها در اسلام، بلکه در جهان نیز آن از هم اززنی که خود برادر، پسران،... را از دست داده‌مشاهده نگردیده است. 

 

پاداش پرستاری 

 

درتاریخ صدر اسلام دیده می‌شود که‌پیامبرصلی الله علیه وآله همواره گروهی از زنان را همراه‌خود به جنگ‌ها، جهت پرستاری و مداوای‌مجروحین می‌برده است ونمونه‌های فراوانی‌دیده شده، که پیامبرصلی الله علیه وآله پاداش‌های مادی‌به آنان عطا می‌فرموده: 

در بحار الانوار آمده است: رسول خداصلی الله علیه وآله: گروهی از زنان را با خود به جنگ می‌برد، تا به‌مداوای مجروحان بپردازند و از انفال به آنان‌می‌بخشید.» (15) 

عن الصادق‌علیه السلام عن آبائه قال: «قال‌رسول‌الله‌صلی الله علیه وآله من سعی لمریض فی حاجة، قضاهااو لم یقضها، خرج من ذنوبه کیوم ولدته‌امه.» (16) 

پیامبرخداصلی الله علیه وآله فرمودند: کسی که برای‌رفع نیازهای بیماری تلاش کند خواه آن نیازبرآورده شود یا نشود، همانند روزی که از مادرمتولد شده است از گناهان پاک می‌گردد. 

 

امام خمینی قدس سره و پرستاری 

 

«این شغل پرستاری از شغل‌های بسیارشریفی است، که اگر چنانچه انسان با وظایف‌انسانی و شرعی خودش بکند، این یک‌عبادتی است که در فراز عبادت‌های درجه اول است.... پرستاری از بیمار امر بسیار مشکلی‌است. لکن خیلی ارزشمند است. اگر انسان بایک بیمار به طور محبت، به طور برادری، به‌طور خواهری، مراعات احوال او را بکند و این‌برای انجام یک وظیفه انسانی - الهی باشد ازعبادات بسیار، ارزشمند است.» (17) 

«... بیماران احتیاج دارند به محبت، بیش‌از آن که احتیاج به دوا دارند، یک مریضی که ازخانه‌اش آمده است در بیمارستان، این‌مریض خودش را مثل این که یک غریب‌می‌داند، اگر چنانچه این پرستارها با اوملایمت، با رفتار انسانی، با محبت، مثل برادرو خواهر با او رفتار کنند، این حس غربت از اومنفصل می‌شود و آرامش برایش حاصل‌می‌شود و این آرامش روحی در بهبود او کمک‌می‌کند.» (18) 

 

پی نوشت

 

1 - بحارالانوار، ج 74، ص 274. 

2 - همان، ج 76، ص 368. 

3 - همان، ج 81، ص 217. 

4 - همان، ج 12، ص 230. 

5 - همان، ج 43، ص 173. 

6 - همان، ص 211. 

7 - مغازی، ج 1، ص 249. 

8 - بحارالانوار، ج 43، ص 173. 

9 - ارشاد، شیخ مفید، ج 45، ص 1. 

10 - سیره ابن هشام، ج 2، ص 250. 

11 - مغازی، ج 1، ص 270. 

12 - بحارالانوار، ج 41، ص 3. 

13 - همان، ج 75، ص 21. 

14 - همان، ج 81، ص 225. 

15 - همان، ج 16، ص 184. 

16 - همان، ج 81، ص 217. 

17 - صحیفه نور، ج 12، ص 81. 

18 - همان، ص 82.



نوشته های دیگران ()
نویسنده متن فوق: » سعید عبدلی ( سه شنبه 93/12/5 :: ساعت 11:29 صبح )
»» لیست کل یادداشت های این وبلاگ

مرنجان و مرنج
عزاداری از سنت های پیامبر اکرم (ص) است
سعادت ابدی در گرو اشک و عزاداری بر سیدالشهدا علیه السلام
سبک زندگی قرآنی امام حسین (علیه السلام)
یاران امام حسین (ع) الگوی یاران امام مهدی (عج)
آیا شیطان به دست حضرت مهدی علیه السلام کشته خواهد شد؟
ارزش اشک و عزا بر مصائب اهل بیت علیهم السلام
پیوستگان و رهاکنندگان امام حسین علیه السلام
امام حسین علیه السلام در آیینه زیارت
پیروان مسیح بر قوم یهود تا روز قیامت برترند!
نگاهی به شخصیت جهانی امام حسین «علیه السلام»
[عناوین آرشیوشده]

>> بازدید امروز: 217
>> بازدید دیروز: 472
>> مجموع بازدیدها: 1364481
» درباره من

بشنو این نی چون حکایت می کند

» فهرست موضوعی یادداشت ها
دینی و مذهبی[871] . عشق[360] . آشنایی با عرفا[116] . جدایی از فرهنگ[114] . موسیقی[66] . داستانک[2] . موعود . واژگان کلیدی: بیت المال . صحابی . عدالت . جزیه . جنایات جنگ . حقوق بشردوستانه . حکومت . خراج . علی علیه‏السلام . لبنان . مالیات . مصرف . مقاله . منّ و فداء . ادیان . اسرای جنگی . اعلان جنگ . انصاری . ایران . تقریب مذاهب . جابر .
» آرشیو مطالب
نوشته های شهریور85
نوشته های مهر 85
نوشته زمستان85
نوشته های بهار 86
نوشته های تابستان 86
نوشته های پاییز 86
نوشته های زمستان 86
نوشته های بهار87
نوشته های تابستان 87
نوشته های پاییز 87
نوشته های زمستان87
نوشته های بهار88
نوشته های پاییز88
متفرقه
نوشته های بهار89
نوشته های تابستان 89
مرداد 1389
نوشته های شهریور 89
نوشته های مهر 89
آبان 89
آذر 89
نوشته های دی 89
نوشته های بهمن 89
نوشته های اسفند 89
نوشته های اردیبهشت 90
نوشته های خرداد90
نوشته های تیر 90
نوشته های مرداد90
نوشته های شهریور90
نوشته های مهر 90
نوشته های تیر 90
نوشته های مرداد 90
نوشته های مهر 90
نوشته های آبان 90
نوشته های آذر 90
نوشته های دی 90
نوشته های بهمن 90
نوشته های اسفند90
نوشته های فروردین 91
نوشته های اردیبهشت91
نوشته های خرداد91
نوشته های تیرماه 91
نوشته های مرداد ماه 91
نوشته های شهریور ماه91
نوشته های مهر91
نوشته های آبان 91
نوشته های آذرماه91
نوشته های دی ماه 91
نوشته های بهمن ماه91
نوشته های بهار92
نوشته های تیر92
نوشته های مرداد92
نوشته های شهریور92
نوشته های مهر92
نوشته های آبان92
نوشته های آذر92
نوشته های دی ماه92
نوشته های بهمن ماه92
نوشته های فروردین ماه 93
نوشته های اردیبهشت ماه 93
نوشته های خردادماه 93
نوشته های تیر ماه 93
نوشته های مرداد ماه 93
نوشته های شهریورماه93
نوشته های مهرماه 93
نوشته های آبان ماه 93
نوشته های آذرماه 93
نوشته های دیماه 93
نوشته های بهمن ماه 93
نوشته های اسفند ماه 93
نوشته های فروردین ماه 94
نوشته های اردیبهشت ماه94
نوشته های خرداد ماه 94
نوشته های تیرماه 94
نوشته های مرداد ماه 94
نوشته های شهریورماه94
نوشته های مهرماه94
نوشته های آبان ماه94

» لوگوی وبلاگ


» لینک دوستان
پیام شهید -وبگاه شهید سید علی سعادت میرقدیم
کنج دل🩶
همراه با چهارده معصوم (علیهم السلام )ویاران-پارسی بلاگ
دانشجو
(( همیشه با تو ))
بر بلندای کوه بیل
گل رازقی
نقاشخونه
قعله
hamidsportcars
ir-software
آشفته حال
بوستــــــان ادب و عرفــان قـــــــرآن
سرباز ولایت
مهندس محی الدین اله دادی
گل باغ آشنایی
...عاشقم بر همه عالم که همه عالم از اوست
وبلاگ عقل وعاقل شمارادعوت میکند(بخوانیدوبحث کنیدانگاه قبول کنید)
بهارانه
*تنهایی من*
بلوچستان
تیشرت و شلوارک لاغری
اقلیم شناسی دربرنامه ریزی محیطی
کشکول
قدم بر چشم
سه ثانیه سکوت
نگارستان خیال
گنجدونی
بهارانه
جریان شناسی سیاسی - محمد علی لیالی
نگاهی نو به مشاوره
طب سنتی@
سرچشمـــه فضیـلـــت ها ؛ امـــام مهــدی علیــه السلام
اکبر پایندان
Mystery
ermia............
پلاک آسمانی،دل نوشته شهدا،اهل بیت ،و ...
اسیرعشق
چشمـــه ســـار رحمــت
||*^ــــ^*|| diafeh ||*^ــــ^ *||
کلّنا عبّاسُکِ یا زَینب
جلال حاتمی - حسابداری و حسابرسی
بهانه
صراط مستقیم
تــپــش ِ یکــ رویا
ماییم ونوای بینوایی.....بسم الله اگرحریف مایی
سلحشوران
گیاه پزشکی 92
مقبلی جیرفتی
تنهایی افتاب
طراوت باران
تنهایی......!!!!!!
تنهای93
سارا احمدی
فروشگاه جهیزیه و لوازم آشپزخانه فدک1
.: شهر عشق :.
تا شقایق هست زندگی اجبار است .
ماتاآخرایستاده ایم
هدهد
گیسو کمند
.-~·*’?¨¯`·¸ دوازده امام طزرجان¸·`¯¨?’*·~-.
صحبت دل ودیده
دانلود فایل های فارسی
محقق دانشگاه
ارمغان تنهایی
* مالک *
******ali pishtaz******
فرشته پاک دل
شهیدباکری میاندوآب
محمدمبین احسانی نیا
کوثر ولایت
سرزمین رویا
دل نوشته
فرمانده آسمانی من
ایران
یاس دانلود
من.تو.خدا
محمدرضا جعفربگلو
سه قدم مانده به....
راز نوشته بی نشانه
یامهدی
#*ReZa GhOcCh AnN eJhAd*#(گوچـی جـــون )
امام خمینی(ره)وجوان امروز
فیلم و مردم
پیکو پیکس | منبع عکس
پلاک صفر
قـــ❤ــلـــــب هـــــای آبـــــی انــ❤ـــاری
اسیرعشق
دل پرخاطره
* عاشقانه ای برای تو *
farajbabaii
ارواحنا فداک یا زینب
مشکات نور الله
دار funny....
mystery
انجام پروژه های دانشجویی برای دانشجویان کنترل
گل یا پوچ؟2
پسران علوی - دختران فاطمی
تلخی روزگار....
اصلاحات
گل خشک
نت سرای الماس
دنیا
دل پر خاطره
عمو همه چی دان
هرکس منتظر است...
سلام محب برمحبان حسین (ع)
ادامس خسته من elahe
دهکده کوچک ما
love
تقدیم به کسی که باور نکرد دوستش دارم
گروه اینترنتی جرقه داتکو
مدوزیبایی
من،منم.من مثل هیچکس نیستم
Tarranome Ziba
پاتوق دختر و پسرای ایرونی
اسرا
راه زنده،راه عشق
وبلاگ رسمی محسن نصیری(هامون)(شاعر و نویسنده)
وب سایت شخصی یاسین گمرکی
حسام الدین شفیعیان
عکسهای سریال افسانه دونگ یی
ܓ✿ دنـیــــاﮮ مـــــــن
Hunter
حسام الدین شفیعیان
دهکده علم و فناوری
اسیرعشق
دختر باحال
*دلم برای چمران تنگ شده.*
♥تاریکی♡
به یادتم
باز باران با محرم
تنهایی ..............
دوستانه
هرچه می خواهد دل تنگم میذارم
زندگی
نیلوفر مرداب
فقط طنزوخنده
تینا!!!!
شیاطین سرخ
my love#me
سرزمین خنگا
احکام تقلید
•.ღ♥ فرشتــ ـــ ـه تنهــ ــ ــایی ♥ღ.•
فوتسال بخش جنت (جنت شهر )
حقیقت صراط
...دیگه حسی نمونده
زیر اسمان غربت
شهید علی محسنی وطن
سکوت(فریاد)
عاشقانه ها
خودمو خدا تنها
دانستنی های جالب
ermia............
حجاب ایرانی
عرفان وادب
دل خسته
عاشقانه های من ومحمد
هر چه میخواهد دله تنگت بگو . . .
sharareh atashin
mehrabani
khoshbakhti
______>>>>_____همیشگی هااا____»»»»»_____>>>>
دخترونه
قلبی خسته ازتپیدن
عشـ۩ـق یـ۩ـعنی یـ۩ـه پــ۩ـلاک......
تینا
مذهب عشق
مناجات با عشق
داستان زندگی من
دهاتی
دکتر علی حاجی ستوده
عاشق فوتبال
کشکول
حاج آقا مسئلةٌ
صدا آشنا
کد بانوی ایرانی
اموزش . ترفند . مقاله . نرم افزار
« یا مهدی ادرکنی »
وبلاگ تخصصی کامپیوتر - شبکه - نرم افزار
::::: نـو ر و ز :::::
توکای شهر خاموش

.: اخـبـار فـنـاوری .:
Biology Home
شــــــــــــــهــــدای هــــــــــــــســـتــه ایـــــــــــــ
مثبت گرا
تک آندروید
امروز
دانستنی / سرگرمی / دانلود
°°FoReVEr••
مطلع الفجر
سنگر بندگی
تعصبی ام به نام علی .ع.
تنهایی.......
دلـــــــشــــــــکســـــته
عاشقانه
nilo
هر چی هر چی
vida
دلمه پیچ, دستگاه دلمه پیچ Dolmer
هسته گیر آلبالو
آرایشگری و زیبایی و بهداشت پوست
عکس های جالب و متحرک
مرکز استثنایی متوسطه حرفه ای تلاشگران بیرجند
دیجی بازار
نمونه سوالات متوسطه و پیش دانشگاهی و کارشناسی ارشد
bakhtiyari20
زنگ تفریح
گلچین اینترنتی
روستای اصفهانکلاته
پایه عکاسی مونوپاد و ریموت شاتر بلوتوث
سرور
عاطفانه
سلام
بخور زار
اشک شور
منتظران

» صفحات اختصاصی

» لوگوی لینک دوستان





































































































» وضعیت من در یاهو
یــــاهـو
» طراح قالب